Yazı (Metin) Türleri Soruları

Ortaokul Türkçe

Yazı (Metin) Türleri Soru Çözümü

Milyonlarca kişi kitap okuyor, müzik dinliyor, tiyatroya sinemaya gidiyor. Neden? Belli ki kendisini aşmak istiyor insan. Gerçek anlamda insan olmak istiyor. Ayrı bir birey olmakla yetinmiyor; bireysel yaşamının kopmuşluğundan kurtulmaya, bireyciliğinin bütün sınırlarıyla onu yoksun bıraktığı ama yine de onu sezip özlediği bir dostluğa, daha anlamlı bir dünyaya geçmek için çabalıyor. Kimi şair ve yazarlar, yazdıklarını anlayabilmek için okurların çaba harcamasını, zorlanmasını isterler. Bence bu, kendini beğenmişliktir. Yazdıklarımı anlayabilmek için okur zorlanacağına, onları anlatabilmek için ben zorlanmalıyım. Bence okur bir kitabı, bir yazıyı okurken, salt anlamak için değil, okuyup anladıktan sonra birtakım sonuçlar çıkarabilmek için çaba harcamalıdır. O sabah koşup dolabı açtığım zaman, dondum kaldım. Oyuncak bebeğim yerinde yoktu. Bebeği, annemle üstüne oturttuğumuz raf, katı bir yürekti sanki. Hemen anneme koştum; yeri süpürüyordu. Karşısında hiçbir şey söylemeden duruyordum. Durmuş, hep anneme bakıyordum. Annem ise durmadan yeri süpürüyordu. Bin yıl süpürdü, yüz bin yıl süpürdü o yeri; başını bir türlü kaldırmıyordu. Sandım ki bundan böyle annem hep o daracık sofayı süpürüp duracak. Başını kaldırmayacak. Yüzüme bakmayacak. Bana, yiten bebeğimden hiç haber vermeyecek.

Ortaokul Türkçe

Yazı (Metin) Türleri Soru Çözümü

4. Yaratıcı düşünceye sahip olan çocukların sanatsel faaliyetler ya da derslerdeks ogrenme yontenten agendan değerlendi- nildiğinde başarılı olmaları kaçınılmazdır. Tüm bunların yaru ena egitsek çizgi filmlerin cocugunyag dizeyine uygun olmasına da dikkat etmelisiniz. Unutmayiniz ki televizyon karşısında uzun zamanlar geçirmek ve tekrar tekrar aynı çizgi filmleri izlemek çocuklarda iletişim güçlüklerine yol açabilir. Yoğun çalışan ebeveynler, çocuklan ile birlikte çizgi film izlerken ortak zaman geçirerek paylaşımda bulunabilirler. Çocuğun sağlıklı gelişimi için mutlaka eğitici çizgi filmler de olsa ebeveynler tarafından seçilip çocuğa seyredilmesi gerekmektedir. Bu metnin yazı türü aşağıdakilerden hangisidir? A

Ortaokul Türkçe

Yazı (Metin) Türleri Soru Çözümü

18. "Alopesi areata" olarak adlandırılan saç dökülme- si, belirli bir bölgede ani saç dökülmesi ile kendi- ni gösterir ve saçkıran olarak adlandırılır. Saçlar birkaç ay sonra tekrar uzar. Bununla birlikte, tüm vücut kılları aniden dökülürse yeniden uzama gerçekleşmeyebilir. Bu tip saç dökülmesinin ke- sin nedeni bilinmemektedir. Birçok koşul ve aler- jilerle bir bağlantısının olabileceği dışında genetik nedenlerden de şüphelenilmektedir. Saçlı deride saç dökülmesi tamamlanmışsa "alopesi totalis", tüm vücut kılları dökülmüşse "alopesi universalis" olarak adlandırılır. Bu metnin yazıldığı türle ilgili aşağıdakiler- den hangisi doğrudur? A) Bir kişinin başından geçen olaylar günü gü- nüne aktarıldığı için günlüktür. B) Gerçekçi olaylar, bir olay örgüsü çerçevesin- de dile getirildiği için hikâyedir. C) Düşünceler kanıtlama amacı güdülmeden öznel bir üslupla ifade edildiği için denemedir. D) Bir konuyla ilgili tespitler bilimsel gerçekliğe uygun olarak anlatıldığı için makaledir. (19 Ankara Yayıncılık

Ortaokul Türkçe

Yazı (Metin) Türleri Soru Çözümü

gutmeden kaleme almıştır. pla, kanıtlama gereği duymadan anlatmıştır. a da duyduğu olayları edebî değer taşıyan bir dille yazmıştır. e almıştır. Yanıt Yayınları 15. Bilim insanları ıslık dilleri konusunda araştırmalar yapıyor- lar. Bunlardan biri de Fransız Julien Meyer adlı "biyoakus- tik" uzmanı. "Biyoakustik", insanların ve hayvanların çıkar- dıkları sesleri inceleyen bilim dalının adı. Julien Meyer, ıslık dilleri üzerinde çalışıyor. Bu amaçla farklı ülkelere gidiyor. Oradaki insanlarla görüşerek ıslık dilleri hakkında bilgi top- luyor. Meyer, islık dilinde yapılan konuşmaları ses kayıt ay- gıtıyla kaydediyor. Daha sonra bu konuşmaları inceliyor. Bu metinde düşünceyi geliştirme yollarından, I. Karşılaştırma II. Örneklendirme III. Tanımlama IV. Tanık gösterme hangilerinden yararlanılmıştır? A) Ive T C) I ve IV INIF B) II ve III D) HI ve IV Diğer Sayfaya Geçiniz 7 tudem Kafa Dengi PUAN YAYINLARI ŞBAŞI 6 ail.com ikitap.com si BUL Kitap

Ortaokul Türkçe

Yazı (Metin) Türleri Soru Çözümü

A 13. Bir yazarın günlük olaylara ya da ülke ve toplum so- runlarına ait herhangi bir konu üzerinde kişisel gö- rüş ve düşüncelerini, akıcı bir dille anlattığı gazete köşelerinde yazılan yazılardır. Bu yazılarda güncel, siyasal, toplumsal sorunlar, kişisel görüşler ele alınır. Bu yazı türünde yazar, çok çeşitli konulardan söz açabilir. Bu türde yazılar, düşünsel bir planla yazılır ve değişik anlatım biçimlerinden yararlanılır. Aşağıdakilerden hangisi bu açıklamayı örneklen- diren bir metindir? A) Halis muhlis Türkçesi dururken yabancı söz- cükleri kullanmak nedir, anlamak mümkün değil doğrusu. Geçenlerde bir yemeğe davetliydim. Yakın bir aile dostunun evinde masada yemek- teydik. Ne olduysa oldu, elimdeki su bardağı yere düşüverdi. Dolayısı ile canım sıkıldı biraz. Aile dostumun beni teselli etmek için sarf etti- ği ifade aynen şuydu: "Relax ol, problem yok." Hadi problemi anladım da bu "relax ol" da neyin nesiydi? Dilimizde karşılığı yok muydu? Elbette. vardı fakat o bunu tercih etmişti. C B Bizi eylemlerimiz ve davranışlarımızla ölçecek, olsalar bilgisizler arasında bilgililerden daha çok sayıda iyi insan çıkar; iyi derken de her türlü er- demi düşünüyorum. Bana öyle geliyor ki eski Ro- ma'da, kendi kendini batıran o bilgin Roma'dan daha büyük değerde insanlar vardı. Başka yan- ları hep benzer olsa da dürüstlük ve yürek temiz- liği eski Roma'nın ayrıcalığıdır çünkü o şaşılası bir sadelikte yaşamayı bilmişti. t C) Sizler de hatırlıyorsunuz değil mi bir şairimizin Türkçeyi ana sütüne benzettiğini? Ana sütü ney- se dilimizde Türkçe de odur. O kadar leziz, o ka- dar yararlı... Sizce ana sütü tadı kaldı mı o güzel Türkçemizde? Bana sorarsanız, o eski tat yok artık damaklarımızda. Güzel Türkçemizi bozmak için çok uğraştık ve nihayetinde de az çok başa- rılı olduk. Batı'ya özenerek onların dilini, onların sözcüklerini kullanır olduk. Hem de halis muhlis Türkçe karşılığı varken. D) İşkolik ve kontrol delisi insanların ortak özellikleri, mükemmelliyetçi, katı kuralları olan, esneklikten yoksun, para harcama konusunda hem kendisi- ne hem de başkalarına cimri davranan, inatçı ki- şiler olmalarıdır. Bu kişilerin korkuları da ortaktır: Hatalar, eksiklikler, düzensizlikler, yetersizlikler... Her şey kontrolden çıkacakmış gibi felaket bek- lentileri, hiçbir işi bitiremeyecekleri korkusu gibi korkuları her iki grup için genelleyebiliriz. FİNAL LGS-2 14. Aslı, Han daş cuk Bu • • · . B d A 15.

Ortaokul Türkçe

Yazı (Metin) Türleri Soru Çözümü

5. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri yukarıdaki metin türlerini kullanarak doldurunuz. ● Bir kişinin, başından geçen olayları anlattığı yazılara .an...denir. .denir. Görülen bir yerin özelliklerinin, doğal güzelliklerinin anlatıldığı yazılara Kahramanları genellikle hayvan ya da bitki olan ve insanlara ders veren yazılara fab... denir. 0 İnsanların başlarından geçen veya geçmesi mümkün görülen olayları, yer ve zaman belirterek bütün ayrın- tılarıyla ele alan uzun yazılara denir. ● Tanımış kişilerin yaşamlarını, hangi işleri başardıklarını, çalışma biçimlerini, kısaca yaşam öykülerini anla- tan yazılara .. ..b.iy.ograf... denir. ● Herhangi bir konuda bir görüşü, bir düşünceyi kanıtlamak, savunmak amacıyla yazılan gazete ve dergi yazılarına..makale.....denir. ● Yazarın kişisel görüş ve düşüncelerini iddia ve ispat amacı gütmeden içten bir dille karşısındakiyle konuşu- yormuşçasına anlattığı yazılara..Sohbet..denir. ● Olağanüstü olayları yer ve zaman belirtmeden anlatan, kahramanları gerçek dışı varlıklar olan yazıla- ra.Masa..denir. ● Bir yazarın kendine has ifade özelliklerinin tamamına u.s.lu.Pdenir. ● Birbirinden uzakta olan insanların zaman zaman duygu ve düşüncelerini anlatmak için birbirlerine yazdık- ları yazılara.mektu.p..denir. 0 Güncel konularda yazılan ve kişisel görüş ve düşünceleri taşıyan kısa fikir yazılarına denir. BAY

Ortaokul Türkçe

Yazı (Metin) Türleri Soru Çözümü

CT Yaşanmış olayların üzerinden belli bir zaman geçtikten sonra anlatıldığı metinlere ani denir. Anı, yazarın bizzat yaşadığı bir olay olabileceği gibi kendi başından geçen değil de tanık oldu- ğu olaylardan da oluşabilir. Bir sanat eserinin içeriğini, üslubunu, güçlü ve zayıf yönlerini ortaya koyan yazılara eleştiri de- nir. Eleştiri okuyucuya yol gösterir ve eserin daha iyi anlaşılmasını sağlar. As Gazetelerin belirli köşelerinde yazılan kısa, güncel yazılara fikra denir. Fıkrada güncel olaylarla ilgili düşünceler yer alır. Bir yazarın herhangi bir konudaki duygu ve dü- şüncelerini karşısındakiyle konuşuyormuş gibi anlattığı yazılara sohbet denir. İçtenlik ve do- ğallık sohbetin özelliğidir. sohbet Fikrd Aşağıdaki metinlerden hangisi, bu türlerden birine örnek olarak gösterilemez? A) Doğu'nun sınırlarına sığmayıp bulunduğu coğrafyayı, çağları aşan ölümsüz ve uzun hikâyesidir Leyla ve Mecnun. Her ne kadar Arap kabilelerin birinde yaşayan Kays ile Leyla'nın aşk hikâyesini konu edinmekteyse de hikâye; sadece Arap coğrafyasında yazılıp okunmakla kalmamış, bütün bir Doğu medeniyetinde yaygın- laşmıştır. Arap, Fars, Türk, Urdu edebiyatlarında ele alınan hikâye; her kültürde -birtakım ufak tefek farklılık- larla da olsa- kendisine yer bulmuştur. Öyle ki Türk, Fars ve Urdulu şairler, hikâyeyi ele alırken bulundukları coğrafyadan, kültürden bir şeyler katmışlardır. Böylelikle hikâye, bütün bir Doğu medeniyetine hitap eden bir öyküye dönüşmüştür. B) Aşk ve sevgi aynı hizadan baktırır insana. İkinin bir olmasıdır aşk. İkinin aynı yerde buluşmasıdır sevgi. Birinin diğerini sarıp sarmalamasıdır şefkat. Üşüyene üflenen ilik nefes, isitmasa da... Yolda kalmışa yürüme heve- sidir, vardırmasa da. Ansızın beliren ışık, karanlığın ortasında her yeri aydınlatmasa da... Küçük bir tutamaktır uçurumun yanı başında. Belki kurtarır düşmekten, belki kaçınılmaz kader ama anlık tebessümün parıldadığı yüzden anlık sevgi yayılımıdır yansıyan yüzeye. C) Bir yaz günüydü, galiba temmuz ayındaydı. Teyzemin Kanlıca'da oturan kızı, küçük oğlu Ali ile beraber bize misafir gelmişti. Büyükler, ninemin odasına çekildiler. İki üç yaş kadar küçüğüm Ali ile ben de soluğu doğru selâmlıkta aldık. Vapur iskelesi bitişik, deniz önümde, bana karışacak kimseler uzak. Bahçe her yaramazlığa müsait, havuzun içi kırmızı balık doluydu. Bana olta verecek, yem hazırlayacak, emirlerimi dinleyecek kayıkçı uşak hep orada. Haremde ne işim var benim? "Gel seninle denizden su çekip boşaltalım Ali!" Annesi biraz eyvel tertemiz, güller gibi giydirmiş kuşatmış. Kimin umurunda? Merdiven altında iki boş ilâç şişesi, dolapta bir yumak sicim bulduk. Haydi, deniz kenarına! Con Yeni tip koronavirüs salgını nedeniyle yaşanan karantina süreci, küresel karbon salınımını büyük oranda azalttı. Uluslararası bir araştırma grubunun yakın zamanlarda yaptığı çalışmaya göreyse bu durum fazla uzun sürmeyecek. Atmosferdeki karbondioksit miktarı -son on yıldır- her yıl yaklaşık %1 oranında artıyordu. Araştırmacılar, özellikle karantina önlemleri nedeniyle kara ve deniz ulaşımında kullanılan araç sayısının azal- masının yanı sıra birçok fabrikanın çalışmaya ara vermesi sonucu üretimin ve enerji kullanımının düşmesinin bu durumun nedeni olduğunu söylüyor. Uçuş kısıtlamalarının küresel karbondioksit salınımının azalmasına sağladığı katkı ise daha az. 7 13. TÜRKÇE 20 09

Ortaokul Türkçe

Yazı (Metin) Türleri Soru Çözümü

B 7. Falih Rifki Atay'ın dil yazılarını okurken 1930'lu yıllarda Atatürk ile birlikte yaptığı dil çalışmaların- da birtakım Türkçe kelime önerilerinde bulunduğu anlaşılıyor. Nitekim aşağıdaki cümlesinden onun bu özelliğini çıkarabiliyoruz: Bilakis yerine "tam tersi" karşılığını ben ileri sür- müştüm. Fakat kullanmak biraz güç oldu. 23 ya- şındaki oğlum ise, ki Türkçeyi benden öğrenme- sinden, yazdığı mektuplarda daima "tam tersi" di- yor. (Ö. Emiroğlu, F. R. Atay, Dil Yazıları, s. 256) Ne yazık ki bilakis karşılığı olan tam tersi sözü Türkçe Sözlük'te madde başı olarak henüz yeri- ni alamamıştır. Bilakis için aksine karşılığı da bu- lunmaktadır. Bu parça, aşağıdaki metin türlerinin hangisin- den alınmıştır? A) Makale B) Otobiyografi C) Haber yazısı D) Söyleşi

Ortaokul Türkçe

Yazı (Metin) Türleri Soru Çözümü

Bethare Sybiline Amiklama TÜRKÇE EART 19. Bir şair herhangi bir olayvanlatmak istese bize salt gerçeği mi yansıtır? Hayır, o olay karşısında duydukları nı, düşündüklerini de anlatır. Ya da doğrudan doğruya anlatmasa bile öyle bir şey yapar ki o duygular, o düşünceler bizde de doğar. Böylece şair, kendi iç gerceğini ortaya koymuş olur. Bir sanat yapıtını başan kılan özellik, işte budur. Bu metin aşağıda açıklaması verilen anlatım biçimlerinden hangisine örnektir? A) Bir yaşam kesiti, belli bir olaya bağlı olarak anlatılır. Amaç: okuru olay içinde yaşatmak, kahramanlari ve olayla özdeşleştirmektir. B) Yazar bir konu ile ilgili kişisel görüşünü belirterek okuyucunun o konu hakkında fikrini etkilemeye çalış Karşılıklı konuşma havası vardır. Herhangi bir konu hakkında bilgi verilir, bir şeyler öğretmek amacına yöneliktir. Yazar, sanatlı söyleyiş lerden ve öznellikten kaçınır. Bir yerin veya varlığın özellikleri, bu özelliklerin yazarda uyandırdığı izlenimler, okurun gözünde canla nacak şekilde anlatılır. Tartışma

Ortaokul Türkçe

Yazı (Metin) Türleri Soru Çözümü

DENEME Aşağıdakilerden hangisi farklı bir edebltürden 9. alınmıştır? A Konya'nın Kadınhanı ilçesinde küçük bir köyde geçti çocukluğum. İlk ve ortaokulu burada bitir- dikten sonra lise tahsili için Konya'ya yerleştik. Mehmet Akif Ersoy Lisesini bitirdikten sonra Yüzüncü Yıl Üniversitesi Edebiyat bölümünü bitirdim. Türkçe öğretmeni olarak Aydın'a atan- dim. Halen Aydın'da Gazipaşa Ortaokulunda Pbn görev yapmaktayım. Sabah erkenden kaldırılıp tarlaya gündelik işçi olarak gitmek zorunda olduğum günleri unuta- mam. Her defasında traktörle gidilen bu uzak tarlalardan kaçıp eve gitmek en keyif aldığım işlerden biriydi. Bir gün yine böyle bir kaçışta kardeşimi ayartmak akşam bana kötü bir da- yağa mal oldu. C)Henüz 18 yaşındaydım. Reşit olacağım yaşa girmek beni çok heyecanlandırıyordu. Yeni yaş günümü kutlamak için arkadaşlarım bana sür- priz yapmak istemişlerdi. Ben evdeyken hiç- bir şeyden habersiz bir şekilde oturuyordum. Birden bir telefon çaldı ve beni bir kafeye ça- ğırdılar. Kafeye gittiğimde arkadaşlarım orada oturuyorlardı. Ben de yanlarına gittim. Arkada- şım bana: "Seni burada görmek güzel, neler yapıyorsun bakalım?" dedi. Ben de kendisine aynı duyguları hissettiğimi ilettim. Bir müddet konuştuktan sonra bir anda konfetiler patladı. Kafedeki herkes hep bir ağızdan iyi ki doğdun nidaları atıyordu. O gün hayatımın en mutlu günlerinden biriydi. Bugün bir kitap fuarındaydım. Kahramanma- raş'ta öyle her zaman kitap fuarı olmazdı. O yüzden evden bir heyecanla çıkıp fuar yoluna düştüm. Alana geldiğimde çok kalabalıktı. Bu- gün en sevdiğim yazarlar gelecekti. Umutluy- dum, bir sürü kitap alıp imzalatacaktım. Öyle de oldu. İmza merasimleri için saatler belliydi. Her bir yazar için ayrı ya da aynı saatler var- dı. İmza salonları kalabalıktı. Sıra vardı. Aldı- ğım kitapları imzalatmak için sırada bekledim ve saatler sonra başardım. Bugünün hatırasını asla unutamam. Diğer sayfaya geçiniz. 10.

Ortaokul Türkçe

Yazı (Metin) Türleri Soru Çözümü

coğraf- yor. 4 mutlu ede Sağlığını tehlikeye atacak besinlerden uzak dur- malısın sağlıklı beslenmelisin. . İstediğim okulu kazandım hayallerime kavuş tum. Verilen geçiş ve bağlantı ifadeleri cümlelere doğru şekilde yerleştirildiğinde hangisi dışarıda kalır? A) I B) II D) IV 11. Son yıllarda okuduğum en yaratıcı konuya sahip olan bu kitapta yazar, diğer eserlerinin aksine kurgusal bir dünyanın içine çekiyor okurunu. Bu dünya, içinde bulunduğumuz dünyadan çok farklı ögeler içeriyor Kitabın sayfaları arasında gezerken yabancı oldu- ğunuz bu dünyayı tanımanın heyecanı bir an olsun bırakmıyor sizi. Fakat yazar, bu eserinde de abartılı söyleyişten ve yapay üsluptan bir türlü kopamamış. Bu parçanın metin türü aşağıdakilerden hangisi. dir? B) Makale A) Deneme D) Fıkra C) Eleştiri

Ortaokul Türkçe

Yazı (Metin) Türleri Soru Çözümü

Sorumlulukları erteleme durumunun, bizlerde stres ve sıkıntı meydana getirdiğini bilmemize rağmen durumu sürekli tekrarlamaya, psikolojide "kronik erteleme" denir. Çocukluk döneminde otoriter ve kontrolcü ebeveyne sahip olmanın, bunun yanı sıra koşullu sevgi ve ilgi veren ebeveyn tutumlarının, yetişkinlikte kronik ertelemeye neden olduğu belirtilmektedir. in Bu metnin yazıldığı türle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) Yazarın ciddi bir dille kaleme aldığı yazıdır. B) Güncel konuların kaleme alındığı öznel yazıdır. C) Yazarın okuyucuyla konuşuyormuş gibi kaleme aldığı yazıdır. D) Herhangi bir konuda kesin yagılara varılmadan yazılan yazıdır.