Hayalindeki netler. İhtiyacın olan her şey. Tek platform.

Soru çözüm, yayın seti, birebir rehberlik, canlı dersler ve daha fazlası Kunduz’da. Şimdi al, netlerini artırmaya başla.

Görüşme BaşlatPaketleri İncele

Fiilimsiler (Eylemsi) Soruları

13.
Fiilimsi Türü
Aldığı Ekler
Isim fiil
-1$,-iş, uş,-üş
Sifat fiil
-dik, -dik, -duk-dük
-ken
Örnek Cümle
Kalemin kâğıda her dokunusu, yeni bir dünyanın kapılarını
aralar benim için.
Bugün sinifca İstiklal Marşı'nı okuduk.
Ben senin yaşındayken akşama kadar tarlada çalışıyordum.
Çiçeklerin açinası erken gelen bahardandır.
Bildiği tüm konuları unutup sınavdan düşük not almış.
Zarf fiil
Isim fiil + Sifat fiil
-me, -ma, -an, -en
Sifat fill + Zarf fill
-dik-dik, -ip,-ip
Bu tabloda verilenlerle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
Alçinde isim fiil bulunan birden çok örnek cümleye yer verilmiştir.
İçinde zarf fiil bulunan birden çok örnek cümleye yer verilmiştir.
C) Ikinci satırda sifat fiil ekleri olmasına rağmen örnek cümlede sifat fiil kullanılmamıştır. L
D) "Aldığı Ekler" sütununda verilen fiilimsi eklerinin hiçbirinde yanlışlık yapılmamıştır.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)
13. Fiilimsi Türü Aldığı Ekler Isim fiil -1$,-iş, uş,-üş Sifat fiil -dik, -dik, -duk-dük -ken Örnek Cümle Kalemin kâğıda her dokunusu, yeni bir dünyanın kapılarını aralar benim için. Bugün sinifca İstiklal Marşı'nı okuduk. Ben senin yaşındayken akşama kadar tarlada çalışıyordum. Çiçeklerin açinası erken gelen bahardandır. Bildiği tüm konuları unutup sınavdan düşük not almış. Zarf fiil Isim fiil + Sifat fiil -me, -ma, -an, -en Sifat fill + Zarf fill -dik-dik, -ip,-ip Bu tabloda verilenlerle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? Alçinde isim fiil bulunan birden çok örnek cümleye yer verilmiştir. İçinde zarf fiil bulunan birden çok örnek cümleye yer verilmiştir. C) Ikinci satırda sifat fiil ekleri olmasına rağmen örnek cümlede sifat fiil kullanılmamıştır. L D) "Aldığı Ekler" sütununda verilen fiilimsi eklerinin hiçbirinde yanlışlık yapılmamıştır.
insanoğlu, otuz beş bin yıl önce kili yoğurmayı ve biçim vermeyi ve ona güzel bir anlam kazandırmayı biliyordu.
Ancak kilden kap kacak yapmaya Neolitik Dönemde yerleşik yaşama geçtikten sonra başlamıştır. (1) İnsanlık ta-
rihinde bir devrim olarak kabul edilen bu gelişmeyi sağlayan asıl etkenin insanların sulu yemeğe geçmesi olduğu
düşünülüyor. Hangi tür kilin, hangi sıcaklıkta, nasıl bir renk ve kalitede olacağını öğrenmesi, insanoğlunun geçir-
diği yaratım sürecinin de aşamalarıdır. (II) Tüm aşamalardan sonra süslenen, hazırlanan bu kap artık kültürün bir
parçası olmuştur. İnsanoğlu ona inancını, düşüncesini, zevkini, gördüklerini, duyduklarını, yapmak istediklerini
aktarmaya başlar. (III) Saygınlık göstergesi olarak yaptıkları ise onu evinin baş köşesine koymak ya da çeşitli
dinsel törenlerde kullanmaktı. (IV) Dahası üzerine çizdikleriyle soyutlamalar yaparak çeşitli üsluplar dener. Yazı-
nin olmadığı tarih öncesi çağlar, insanın ve yarattığı, benimsediği, beslediği kültürün aynası olarak ayrı bir anlam
kazandırır kaba.
9. Bu parçanın ilk cümlesinde geçen aşağıdaki sözcüklerden hangisi fiilimsi göreviyle kullanılmıştır?
yoğurmayı
Blbiçim
ū
anlam
biliyordu
10. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde eylemsi ek eylem alarak yüklem olmuştur?
D) IV.
C) III.
B) II.
A) I.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)
insanoğlu, otuz beş bin yıl önce kili yoğurmayı ve biçim vermeyi ve ona güzel bir anlam kazandırmayı biliyordu. Ancak kilden kap kacak yapmaya Neolitik Dönemde yerleşik yaşama geçtikten sonra başlamıştır. (1) İnsanlık ta- rihinde bir devrim olarak kabul edilen bu gelişmeyi sağlayan asıl etkenin insanların sulu yemeğe geçmesi olduğu düşünülüyor. Hangi tür kilin, hangi sıcaklıkta, nasıl bir renk ve kalitede olacağını öğrenmesi, insanoğlunun geçir- diği yaratım sürecinin de aşamalarıdır. (II) Tüm aşamalardan sonra süslenen, hazırlanan bu kap artık kültürün bir parçası olmuştur. İnsanoğlu ona inancını, düşüncesini, zevkini, gördüklerini, duyduklarını, yapmak istediklerini aktarmaya başlar. (III) Saygınlık göstergesi olarak yaptıkları ise onu evinin baş köşesine koymak ya da çeşitli dinsel törenlerde kullanmaktı. (IV) Dahası üzerine çizdikleriyle soyutlamalar yaparak çeşitli üsluplar dener. Yazı- nin olmadığı tarih öncesi çağlar, insanın ve yarattığı, benimsediği, beslediği kültürün aynası olarak ayrı bir anlam kazandırır kaba. 9. Bu parçanın ilk cümlesinde geçen aşağıdaki sözcüklerden hangisi fiilimsi göreviyle kullanılmıştır? yoğurmayı Blbiçim ū anlam biliyordu 10. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde eylemsi ek eylem alarak yüklem olmuştur? D) IV. C) III. B) II. A) I.
Sevgili Günlük
Sana daha önce babaannemin ebru sanatı ile ilgilendiğini ve ondan bir ebru tablo
nemle birlikte bir ebru çalışması yaptım. Yaptığımız çalışmayı okula götürerek arkadaş
sunun nasıl yapıldığını bana öğretmesini istediğimi yazmiştim. Nihayet dun babaan-
Elanma ve öğretmenime gösterdim. Hepsi çok beğendi. Bugün bir kez daha anladım ki
dedem ve babaannemle aynı evde yaşadığım için çok şanslıyım. Çünkü onlar annem
ve babamla benim en büyük destekçilerim. Biliyorsun, dedem gazete okumayı ve but
maca çözmeyi çok sever. Onun sayesinde ben de gazete okumaya ve bulmaca çözme
ye başladım. Babaannem ve dedem, hayat boyu edindikleri tecrübeleri benimle ve
kardeşimle paylaşıyorlar. Her ikisi de yaşayan birer kültür hazinesi. Onlardan öğrenecek daha çok şeyim yat.
Bu metinle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Birden fazla isim-fiil kullanılmıştır.
B) Adlaşmış sifat fiile örnekler vardır.
C) Tüm filimsi örneklerine yer verilmiştir.
D) Birden fazla bağ-fiil kullanılmıştır.
ANTIKOR
belirli ekler
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)
Sevgili Günlük Sana daha önce babaannemin ebru sanatı ile ilgilendiğini ve ondan bir ebru tablo nemle birlikte bir ebru çalışması yaptım. Yaptığımız çalışmayı okula götürerek arkadaş sunun nasıl yapıldığını bana öğretmesini istediğimi yazmiştim. Nihayet dun babaan- Elanma ve öğretmenime gösterdim. Hepsi çok beğendi. Bugün bir kez daha anladım ki dedem ve babaannemle aynı evde yaşadığım için çok şanslıyım. Çünkü onlar annem ve babamla benim en büyük destekçilerim. Biliyorsun, dedem gazete okumayı ve but maca çözmeyi çok sever. Onun sayesinde ben de gazete okumaya ve bulmaca çözme ye başladım. Babaannem ve dedem, hayat boyu edindikleri tecrübeleri benimle ve kardeşimle paylaşıyorlar. Her ikisi de yaşayan birer kültür hazinesi. Onlardan öğrenecek daha çok şeyim yat. Bu metinle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Birden fazla isim-fiil kullanılmıştır. B) Adlaşmış sifat fiile örnekler vardır. C) Tüm filimsi örneklerine yer verilmiştir. D) Birden fazla bağ-fiil kullanılmıştır. ANTIKOR belirli ekler
11. Sifat fiiller, kendilerinden sonra gelen isimleri hitelel. Paha
ler düşer. Bu durumda sifat filler, düşen ismin görevini de üstlenir. Bunlara adlaşmış sıfat fil denir. Örneğin
"Konuşanlar başkan tarafından tahtaya yazıldı" cümlesinde “konuşanlar" adlaşmış sifat fildir. Çünkü “konuşan
öğrenciler" ifadesinde "öğrenciler" ismi düşmüştür.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde adlaşmış sifat fiile yer verilmiştir?
A) Konuşan, eğlenen, gülen insanları çevremizde görmek isteriz.
BY Süzülerek uçan kuşların özgürlüğünde buldum adını ey vatan!
Hiç güleceğim yoktu, ilahi Adnan!
,
D) Hiç duymadığımız türküler söylüyordu Emrah ağabey.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)
11. Sifat fiiller, kendilerinden sonra gelen isimleri hitelel. Paha ler düşer. Bu durumda sifat filler, düşen ismin görevini de üstlenir. Bunlara adlaşmış sıfat fil denir. Örneğin "Konuşanlar başkan tarafından tahtaya yazıldı" cümlesinde “konuşanlar" adlaşmış sifat fildir. Çünkü “konuşan öğrenciler" ifadesinde "öğrenciler" ismi düşmüştür. Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde adlaşmış sifat fiile yer verilmiştir? A) Konuşan, eğlenen, gülen insanları çevremizde görmek isteriz. BY Süzülerek uçan kuşların özgürlüğünde buldum adını ey vatan! Hiç güleceğim yoktu, ilahi Adnan! , D) Hiç duymadığımız türküler söylüyordu Emrah ağabey.
14
Anadolu'da devlet kuran Hitit Devleti, Mezopotamya ya da Suriye'de kurulan diğer devletlerden
daha zor bir coğrafyaya hakim olmuşlardır. Çünkü Anadolu'nun yüksek dağ zincirleriyle çevrili
oluşu, kurak ve karasal bir iklime sahip olması, yüksek ve sulu tarıma elverişli olmayan bir topograf-
ya görülmesi gibi sebeplerden dolayı, Hititler bu zor coğrafyanın elverdiği ölçüde tanım, bag-bah-
cecilik yapmaya çalışmışlardır. Hititlerde tarım temel geçim kaynağı olduğu için hukuki metinlerin
bir kismini tarımla ilgili maddeler oluşturmuş, ekilmiş bir tarla üzerine bir başkasının ekim yapması
ölümle cezalandırılan bir suç olmuştur.
Verilen bu metindeki,
1. Altı çizilen sözcüklerin hiçbiri zarf fiil değildir.
II. Altı çizilmediği halde filimsi olan üç sözcük daha vardır.
III. Altı çizili sözcüklerden sadece üç tanesi fiilimsi değildir.
Buna göre yukarıdaki yargılardan hangileri doğrudur?
A I ve il
B) I ve II
C) Il ve il
Dil ve
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)
14 Anadolu'da devlet kuran Hitit Devleti, Mezopotamya ya da Suriye'de kurulan diğer devletlerden daha zor bir coğrafyaya hakim olmuşlardır. Çünkü Anadolu'nun yüksek dağ zincirleriyle çevrili oluşu, kurak ve karasal bir iklime sahip olması, yüksek ve sulu tarıma elverişli olmayan bir topograf- ya görülmesi gibi sebeplerden dolayı, Hititler bu zor coğrafyanın elverdiği ölçüde tanım, bag-bah- cecilik yapmaya çalışmışlardır. Hititlerde tarım temel geçim kaynağı olduğu için hukuki metinlerin bir kismini tarımla ilgili maddeler oluşturmuş, ekilmiş bir tarla üzerine bir başkasının ekim yapması ölümle cezalandırılan bir suç olmuştur. Verilen bu metindeki, 1. Altı çizilen sözcüklerin hiçbiri zarf fiil değildir. II. Altı çizilmediği halde filimsi olan üç sözcük daha vardır. III. Altı çizili sözcüklerden sadece üç tanesi fiilimsi değildir. Buna göre yukarıdaki yargılardan hangileri doğrudur? A I ve il B) I ve II C) Il ve il Dil ve
22
Sifat-fiiller, isimleri niteleyerek sifat tamlaması kurar. Sifat-fiilin nitelediği isim bazı durumlarda düşer ve sıfat-fi-
il, bir tamlama kurmaksızın kullanılabilir.
Buna göre,
(1) Bilim insanları, NASA'nın 2020'de emekliye ayrılan Spitzer Uzay Teleskobu'nun verilerini kullanarak sıra dışı
bir ötegezegen keşfetti. (II) (0-3b adı verilen ötegezegende bir yıl, Dünya zamanıyla sadece üç gün sürüyor.
(IHI) Dolayısıyla bu gezegende mevsimler de ürküten bir hızla geçiyor
. (IV) Bildiklerimizden ziyâde bu gezegen-
de kış iki günde biterken yaz da yalnızca bir gün sürüyor.
numaralanmış cümlelerden hangisinde sıfat-fiil tamlama kurmamıştır?
CH
AT
BT
D) IV) 2 A RO
Shoot
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)
22 Sifat-fiiller, isimleri niteleyerek sifat tamlaması kurar. Sifat-fiilin nitelediği isim bazı durumlarda düşer ve sıfat-fi- il, bir tamlama kurmaksızın kullanılabilir. Buna göre, (1) Bilim insanları, NASA'nın 2020'de emekliye ayrılan Spitzer Uzay Teleskobu'nun verilerini kullanarak sıra dışı bir ötegezegen keşfetti. (II) (0-3b adı verilen ötegezegende bir yıl, Dünya zamanıyla sadece üç gün sürüyor. (IHI) Dolayısıyla bu gezegende mevsimler de ürküten bir hızla geçiyor . (IV) Bildiklerimizden ziyâde bu gezegen- de kış iki günde biterken yaz da yalnızca bir gün sürüyor. numaralanmış cümlelerden hangisinde sıfat-fiil tamlama kurmamıştır? CH AT BT D) IV) 2 A RO Shoot
SUR
1999 yılında doğdu. Babası, eski Milli Okçu Metin Gazoz, annesi İstanbul Okçuluk Kulübü Başkanı Meral Gazoz'dur.
Mete Gazoz okçuluğa 2010 yılında başladı. Yüzme, basketbol, resim ve piyano ile ilgilenerek okçuluk ile ilgili beceri-
lerini geliştirdi.
Okçulukta ilk uluslararası başarısını, Çin'in Wuxi kentinde düzenlenen 2013 Dünya Gençlik Okçuluk Şampiyonası'nda
"Yildizlar" kategorisinde klasik erkek yay takımı ile gümüş madalya kazanarak gösterdi. 2019'da Forbes dergisinin
Türkiye için düzenlemiş olduğu "30 altı 30" programı çerçevesinde "30 alti 30" gençlik kulübüne seçildi. 2020 Tokyo
Olimpiyat Oyunlan'nda klasik yay bireysel finalinde Italyan Mauro Nespoli'yi 6 - 4 yenen Mete Gazoz, altın madalya
kazandı. Yumenoshima Okçuluk Alanı'nda 29 Temmuz Perşembe günü yapılan ilk tur maçında Lüksemburglu Jeff
Henckels'i, ikinci tur müsabakasında ise Avustralyalı Ryan Tyack'ı yenen sporcumuz, son 16 turuna yükseldi. Son
2
16 turunda Avustralyalı Taylor Worth'u geçerek çeyrek finale kaldı. Bu turda da dünya sıralamasında 1 numara olan
3
ABD'li Brady Ellison'u eledi ve yan finale adını yazdırdı. Yan finalde de Japon Tahakaru Furukawa'yı mağlup ederek
finalist olan Mete Gazoz, Italyan Mauro Nespoli ile altın madalya maçına çıktı. Finalde, Italyan Mauro Nespoli ile karşı
karşıya gelen Mete, maçı 6 - 4 kazanarak olimpiyat şampiyonu oldu.
Bu metinde geçen altı çizili sözcüklerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) 1 numaralı sözcük, adlaşmış sifat-fiil görevinde kullanılmıştır.
B) 2 numaralı sözcük, sıfat göreviyle kullanılmış sifat-fiildir.
3 numaralı sözcük, isim-fiildir.
D) 4 numaralı sözcük, cümleye durum anlamı katmıştır.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)
SUR 1999 yılında doğdu. Babası, eski Milli Okçu Metin Gazoz, annesi İstanbul Okçuluk Kulübü Başkanı Meral Gazoz'dur. Mete Gazoz okçuluğa 2010 yılında başladı. Yüzme, basketbol, resim ve piyano ile ilgilenerek okçuluk ile ilgili beceri- lerini geliştirdi. Okçulukta ilk uluslararası başarısını, Çin'in Wuxi kentinde düzenlenen 2013 Dünya Gençlik Okçuluk Şampiyonası'nda "Yildizlar" kategorisinde klasik erkek yay takımı ile gümüş madalya kazanarak gösterdi. 2019'da Forbes dergisinin Türkiye için düzenlemiş olduğu "30 altı 30" programı çerçevesinde "30 alti 30" gençlik kulübüne seçildi. 2020 Tokyo Olimpiyat Oyunlan'nda klasik yay bireysel finalinde Italyan Mauro Nespoli'yi 6 - 4 yenen Mete Gazoz, altın madalya kazandı. Yumenoshima Okçuluk Alanı'nda 29 Temmuz Perşembe günü yapılan ilk tur maçında Lüksemburglu Jeff Henckels'i, ikinci tur müsabakasında ise Avustralyalı Ryan Tyack'ı yenen sporcumuz, son 16 turuna yükseldi. Son 2 16 turunda Avustralyalı Taylor Worth'u geçerek çeyrek finale kaldı. Bu turda da dünya sıralamasında 1 numara olan 3 ABD'li Brady Ellison'u eledi ve yan finale adını yazdırdı. Yan finalde de Japon Tahakaru Furukawa'yı mağlup ederek finalist olan Mete Gazoz, Italyan Mauro Nespoli ile altın madalya maçına çıktı. Finalde, Italyan Mauro Nespoli ile karşı karşıya gelen Mete, maçı 6 - 4 kazanarak olimpiyat şampiyonu oldu. Bu metinde geçen altı çizili sözcüklerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) 1 numaralı sözcük, adlaşmış sifat-fiil görevinde kullanılmıştır. B) 2 numaralı sözcük, sıfat göreviyle kullanılmış sifat-fiildir. 3 numaralı sözcük, isim-fiildir. D) 4 numaralı sözcük, cümleye durum anlamı katmıştır.
2.
Sifat-fiiller, isimleri niteleyerek sifat tamlaması kurar. Sifat-fiilin nitelediği isim bazı durumlarda düşer ve sıfat-fi-
il, bir tamlama kurmaksızın kullanılabilir.
Buna göre,
(1) Bilim insanları, NASA'nın 2020'de emekliye ayrılan Spitzer Uzay Teleskobu'nun verilerini kullanarak sıra dışı
bir ötegezegen keşfetti. (II) XO-3b adı verilen ötegezegende bir yıl, Dünya zamanıyla sadece üç gün sürüyor.
(III) Dolayısıyla bu gezegende mevsimler de ürküten bir hızla geçiyor. (IV) Bildiklerimizden ziyâde bu gezegen-
de kış iki günde biterken yaz da yalnızca bir gün sürüyor.
numaralanmış cümlelerden hangisinde sıfat-fiil tamlama kurmamıştır?
A)
B) II
C) III
D) IV
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)
2. Sifat-fiiller, isimleri niteleyerek sifat tamlaması kurar. Sifat-fiilin nitelediği isim bazı durumlarda düşer ve sıfat-fi- il, bir tamlama kurmaksızın kullanılabilir. Buna göre, (1) Bilim insanları, NASA'nın 2020'de emekliye ayrılan Spitzer Uzay Teleskobu'nun verilerini kullanarak sıra dışı bir ötegezegen keşfetti. (II) XO-3b adı verilen ötegezegende bir yıl, Dünya zamanıyla sadece üç gün sürüyor. (III) Dolayısıyla bu gezegende mevsimler de ürküten bir hızla geçiyor. (IV) Bildiklerimizden ziyâde bu gezegen- de kış iki günde biterken yaz da yalnızca bir gün sürüyor. numaralanmış cümlelerden hangisinde sıfat-fiil tamlama kurmamıştır? A) B) II C) III D) IV
TEST
Fiilimsi
1
sözcüklere denir.
Sifat-Fill: Fiillere "-an, -asi-maz, -ar, dik, -acak, -mış" eklerinin getirilmesi ile yapılan ve cümlede sifat görevinde kullanılan
• Zarf-Fiil: Fiillere "-ip, -inca, ali, -kan, -a, -inadan, -dıkça, -arak, -r...-maz, -dığında, -casina" eklerinin getirilmesi ile yapılan
ve cümlede zarf görevinde kullanılan sözcüklere denir.
V
Bu saatlerde
vakit öldürmek için
icat ettiğim çarelerden
biri de elime geçen bir
kağıt parçasına yollarda
gördüğüm öteberiyi
karmakarışık not
etmektir
"Anadolu Notları"nda
Reşat Nuri Güntekin'in,
Anadolu'nun sosyal ve kül-
türel hayatıyla ilgili çeşitli
gözlemleri yer alır.
Bazen
otomobil bozulur,
şoför yoldan geçen
kamyonlardan pompa,
tel, meşin ve lastik parça-
ları tedarik edip makine
veya tekerleğini tamir
edinceye kadar et-
rafta dolaşırım
Yazar, Milli
Eğitim Bakanlığı
Müfettişliği sırasın-
da, 1930'lu yıllar, uzun
yıllar boyunca Anadolu'da
yaptığı gezilerin sağladı-
ğı gözlemlerinden bir
bölümünü bu kitapta
toplamıştır.
IV
Bazen
Cünesle bera-
Ler uyumus ir kü-
çük kasabanın otelinde
uyku beklerim. Fazla bir
yağmur yahut kar fırtınası
beni bir iki gün bir köye
hapsederse arayıp
soranir bulur
maz.
Özellikle Anado-
lu'da sık sık rastlanan
tuluat tiyatrolarma da
değinilen kitap, yazarın
çeşitli yazılarından
oluşuyor.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde hem sifat-fiil hem de zarf-fiil bulunmaktadır?
Alive vi
B) II ve V
C) III ve V
DV ve v
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)
TEST Fiilimsi 1 sözcüklere denir. Sifat-Fill: Fiillere "-an, -asi-maz, -ar, dik, -acak, -mış" eklerinin getirilmesi ile yapılan ve cümlede sifat görevinde kullanılan • Zarf-Fiil: Fiillere "-ip, -inca, ali, -kan, -a, -inadan, -dıkça, -arak, -r...-maz, -dığında, -casina" eklerinin getirilmesi ile yapılan ve cümlede zarf görevinde kullanılan sözcüklere denir. V Bu saatlerde vakit öldürmek için icat ettiğim çarelerden biri de elime geçen bir kağıt parçasına yollarda gördüğüm öteberiyi karmakarışık not etmektir "Anadolu Notları"nda Reşat Nuri Güntekin'in, Anadolu'nun sosyal ve kül- türel hayatıyla ilgili çeşitli gözlemleri yer alır. Bazen otomobil bozulur, şoför yoldan geçen kamyonlardan pompa, tel, meşin ve lastik parça- ları tedarik edip makine veya tekerleğini tamir edinceye kadar et- rafta dolaşırım Yazar, Milli Eğitim Bakanlığı Müfettişliği sırasın- da, 1930'lu yıllar, uzun yıllar boyunca Anadolu'da yaptığı gezilerin sağladı- ğı gözlemlerinden bir bölümünü bu kitapta toplamıştır. IV Bazen Cünesle bera- Ler uyumus ir kü- çük kasabanın otelinde uyku beklerim. Fazla bir yağmur yahut kar fırtınası beni bir iki gün bir köye hapsederse arayıp soranir bulur maz. Özellikle Anado- lu'da sık sık rastlanan tuluat tiyatrolarma da değinilen kitap, yazarın çeşitli yazılarından oluşuyor. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde hem sifat-fiil hem de zarf-fiil bulunmaktadır? Alive vi B) II ve V C) III ve V DV ve v
SIRA BİZDE
Fiilimsiler, fiil kök veya gövdelerine gelen fiilimsi ekleri ile
türetilir.
ola-
Buna göre,
1. Akıllı adam hem kitapları hem de doğrudan doğruya
hayatı okur.
II. Beşikten mezara kadar bilim öğrenin.
III. Hiç kimse başarı merdivenine elleri cebinde tırman-
mamıştır.
IV. İki günü eşit olan ziyandadır.
an-
min
cümlelerinin hangisinde fiilimsi vardır?
A)! B)
C) III
Çözüm
D) IV
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)
SIRA BİZDE Fiilimsiler, fiil kök veya gövdelerine gelen fiilimsi ekleri ile türetilir. ola- Buna göre, 1. Akıllı adam hem kitapları hem de doğrudan doğruya hayatı okur. II. Beşikten mezara kadar bilim öğrenin. III. Hiç kimse başarı merdivenine elleri cebinde tırman- mamıştır. IV. İki günü eşit olan ziyandadır. an- min cümlelerinin hangisinde fiilimsi vardır? A)! B) C) III Çözüm D) IV
Deneme - 1
MUBA
YAYINLARI
7. Zarf-fiiller cümleye zaman ya da durum anlamı katabilir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisinde zarf-fill cümleye diğerlerinden farklı bir anlam
katmıştır?
A) Akşamki firtinadan sonra bahçemizdeki koca ağaç çatırdayarak yıkıldı.
B) Konuşmasına başlayınca salondaki herkes sessizce onu dinledi.
Saatlerdir gözlerini kırpmadan ekrana bakıyorlardı.
D) İki haftadır hastanede yatan babamın başında nöbetleşe bekliyoruz.
Seva
bu
fiilimsi
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)
Deneme - 1 MUBA YAYINLARI 7. Zarf-fiiller cümleye zaman ya da durum anlamı katabilir. Buna göre aşağıdakilerden hangisinde zarf-fill cümleye diğerlerinden farklı bir anlam katmıştır? A) Akşamki firtinadan sonra bahçemizdeki koca ağaç çatırdayarak yıkıldı. B) Konuşmasına başlayınca salondaki herkes sessizce onu dinledi. Saatlerdir gözlerini kırpmadan ekrana bakıyorlardı. D) İki haftadır hastanede yatan babamın başında nöbetleşe bekliyoruz. Seva bu fiilimsi
14. Isim fiil ekini alan bazı sözcükler, başka bir ismi
niteleyerek sifat görevinde kullanılabilir,
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yukarıdaki açıklamayı
örneklendiren bir sözcük vardır?
A) Sınıfta okuma çalışması yaptık.
B) Kızıma devamlı ders çalışmasını söylemekten usandım.
C)Ahmet, ders notlarını paylaşmayı seviyor.
D) Oğlumun yaptığı demleme çay çok lezzetliydi.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)
14. Isim fiil ekini alan bazı sözcükler, başka bir ismi niteleyerek sifat görevinde kullanılabilir, Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yukarıdaki açıklamayı örneklendiren bir sözcük vardır? A) Sınıfta okuma çalışması yaptık. B) Kızıma devamlı ders çalışmasını söylemekten usandım. C)Ahmet, ders notlarını paylaşmayı seviyor. D) Oğlumun yaptığı demleme çay çok lezzetliydi.
18.
Fiil kök veya gövdelerine getirilen sifat-fiil ekleriyle yapılmalarına karşın, filimsi özelliklerini kaybe-
derek kalıplaşmış isme dönüşen sözcüklere "kalıcı ad" denir.
Bu sözcükler, hareket anlamlarını kaybederek bir varlığın ya da bir kavramın ismi olarak kullanılır.
Aşağıdakilerin hangisinde, bu açıklamaya uygun bir örnek yoktur?
A) Cankurtaranlar, denize girenleri temkinli gözlerle izliyordu.
B) Kuşkonmaz; yemeği yapılan, kedilerin de sevdiği bitkidir.
Üzerinde balköpüğü bir kazak, altında lacivert bir pantolon vardı.
Dr Evimizin önüne yapılan gökdelen, bütün manzaramızı kapatmıştı.
8. Sınıf Challenger Deneme
7
Kafa Dengi)
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)
18. Fiil kök veya gövdelerine getirilen sifat-fiil ekleriyle yapılmalarına karşın, filimsi özelliklerini kaybe- derek kalıplaşmış isme dönüşen sözcüklere "kalıcı ad" denir. Bu sözcükler, hareket anlamlarını kaybederek bir varlığın ya da bir kavramın ismi olarak kullanılır. Aşağıdakilerin hangisinde, bu açıklamaya uygun bir örnek yoktur? A) Cankurtaranlar, denize girenleri temkinli gözlerle izliyordu. B) Kuşkonmaz; yemeği yapılan, kedilerin de sevdiği bitkidir. Üzerinde balköpüğü bir kazak, altında lacivert bir pantolon vardı. Dr Evimizin önüne yapılan gökdelen, bütün manzaramızı kapatmıştı. 8. Sınıf Challenger Deneme 7 Kafa Dengi)
12. Sevmek kimi zaman rezilce korkuludur
İnsan bir akşamüstü ansızın yorulur
Bu dizelerde yer alan fiilimsinin türce özdeşi
aşağıdakilerden hangisinde vardır?
A) Yalnız yaşadığını bütün arkadaşlarına söyledi.
B) Senin yapman gereken işlerin yok muydu?
C) Uzun süre bu kötü izlenimden kurtulamayacaktı
.
D) Yanımıza geldiğinde farklı bir niyetinin olduğunu
anladım.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)
12. Sevmek kimi zaman rezilce korkuludur İnsan bir akşamüstü ansızın yorulur Bu dizelerde yer alan fiilimsinin türce özdeşi aşağıdakilerden hangisinde vardır? A) Yalnız yaşadığını bütün arkadaşlarına söyledi. B) Senin yapman gereken işlerin yok muydu? C) Uzun süre bu kötü izlenimden kurtulamayacaktı . D) Yanımıza geldiğinde farklı bir niyetinin olduğunu anladım.
13.
Fiilimsi Türü
Aldığı Ekler
isim fiil
-iş,-iş,-uş,-üş
Sifat fiil
Zarf fiil
İsim fiil + Sifat fiil
-dık, -dik, -duk, dük
-ken
Örnek Cümle
Kalemin kâğıda her dokunuşu, yeni bir dünyanın kapılarını
aralar benim için.
Bugün sinifça İstiklal Marşı'nı okuduk.
Ben senin yaşındayken akşama kadar tarlada çalışıyordum.
Çiçeklerin açması erken gelen bahardandır.
Bildiği tüm konuları unutup sınavdan düşük not almış,
-me, -ma, -an, -en
Sifat fiil + Zarf fiil
-dık, -dik, -ip,-ip
Bu tabloda verilenlerle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A içinde isim fiil bulunan birden çok örnek cümleye yer verilmiştir.
B) İçinde zarf fiil bulunan birden çok örnek cümleye yer verilmiştir.
C) ikinci satırda sifat fiil ekleri olmasına rağmen örnek cümlede sifat fiil kullanılmamıştır.
Ikinci
D) "Aldığı Ekler" sütununda verilen fiilimsi eklerinin hiçbirinde yanlışlık yapılmamıştır.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)
13. Fiilimsi Türü Aldığı Ekler isim fiil -iş,-iş,-uş,-üş Sifat fiil Zarf fiil İsim fiil + Sifat fiil -dık, -dik, -duk, dük -ken Örnek Cümle Kalemin kâğıda her dokunuşu, yeni bir dünyanın kapılarını aralar benim için. Bugün sinifça İstiklal Marşı'nı okuduk. Ben senin yaşındayken akşama kadar tarlada çalışıyordum. Çiçeklerin açması erken gelen bahardandır. Bildiği tüm konuları unutup sınavdan düşük not almış, -me, -ma, -an, -en Sifat fiil + Zarf fiil -dık, -dik, -ip,-ip Bu tabloda verilenlerle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A içinde isim fiil bulunan birden çok örnek cümleye yer verilmiştir. B) İçinde zarf fiil bulunan birden çok örnek cümleye yer verilmiştir. C) ikinci satırda sifat fiil ekleri olmasına rağmen örnek cümlede sifat fiil kullanılmamıştır. Ikinci D) "Aldığı Ekler" sütununda verilen fiilimsi eklerinin hiçbirinde yanlışlık yapılmamıştır.
9. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde fiilimsi bir grup oluşturarak görev yapmıştır?
A) Güzel bir konuşma yapan öğrenci uzun süre alkışlandı.
B) Üzülmek insanın vücut dengesini de bozabiliyormuş.
C) Çocuk ağlayarak annesinden bir şeyler istiyordu.
D) Tanıdıklarımız sorunlarımızla yakından ilgileniyor.
t
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)
9. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde fiilimsi bir grup oluşturarak görev yapmıştır? A) Güzel bir konuşma yapan öğrenci uzun süre alkışlandı. B) Üzülmek insanın vücut dengesini de bozabiliyormuş. C) Çocuk ağlayarak annesinden bir şeyler istiyordu. D) Tanıdıklarımız sorunlarımızla yakından ilgileniyor. t