Türkiye'de Nüfusun Dağılışı Soruları

8 36. Buğday başta olmak üzere arpa, mısır, çeltik (pirinç) ve yu- laf gibi tarım ürünlerine tahıl (hububat) denir. Buna göre, Türkiye'deki tahıl (hububat) üretimiyle ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Tahıllar içinde üretimi en fazla olanlar buğday, arpa ve mi- sırdır. B Buğday ve arpa üretimi iklim koşullarına bağlı olarak yıl- lara göre farklılık gösterir. C) Çeltik (pirinç) üretimimiz ülke ihtiyacının tümünü karşıla- yacak düzeyde değildir. D) Mısır üretimi, Karadeniz iklim bölgesi dışındaki yerlerde sulamalı tarım şeklindedir. E) Yulafın Türkiye'deki üretim bölgesi Karadeniz kıyılarıdır.

11. İspanya, Fransa ve Türkiye'de benzer bitki toplulukları görülür. Bu durumun nedeni aşağıdakilerden hangisinin benzer olmasıdır? A) Yer şekilleri B) Nüfus özellikleri C) İklim özellikleri D) Jeolojik özellikler E) Toprak özellikleri L

Yandaki görselde İstanbul Boğazı ve Çanakkale Boğazı gösterilmiştir. İstanbul Boğazı çevresin- de yerleşme sıkken Çanak- kale Boğazı'nın çevresinde yerleşmenin daha seyrek olmasının sebepleri neler- dir? Tartışınız. Bulgaristan Yunanistan Ege Denizi Marmara Denizi Çanakkale Boğazı Karadeniz İstanbul Boğazı

4. Aşağıdaki haritada, Marmara Denizi çevresindeki bazı yerleşmeler gösterilmiştir. Çorlu Erdek Gebze .İnegöl Bursa Bu şehirlerden hangisinin nüfuslanmasında sana- yi faaliyetlerinin etkisi daha azdır? A) Bursa B) Çorlu C) Erdek D) Gebze E) İnegöl

7. Aşağıda Türkiye nüfus yoğunluğu haritası verilmiştir. BULGARINTAN YUN AKDENIZ QUY Haritaya göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez? AYKaradeniz kıyı kesimindeki delta ovalarında nüfus yoğundur. B) Kuzeydoğu Anadolu illerinde nüfus yoğunluğu azdır. Türkiye'de nüfus dengeli bir şekilde dağılmıştır. D) Tuz gölü çevresi Batı Anadolu'ya göre seyrek nüfusludur. E) Güney Marmara ve Ege Kları yoğun nüfusludur. KARADENIZ GONTAN ERMENGATAN BAK SURİYE TÜRKİYE'NİN NÜFUS YOGUNLUĞU HARİTASI (2013) ARETLER

Coğrafi işaretler, herhangi bir ülke, bölge ya da yöre gibi alanlara has ürünlerin yerelliğini koruyabilmek adına alınan yasal tedbirlerdir. Coğrafi işaretleme 1995 yılından bu yana Türk Patent Enstitüsü tarafından gerçekleştirilir. Türkiye, coğrafi konumu ve kültürel özellikleri ile çok büyük bir coğrafi işaret potansiyeline sahiptir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi tescillenmiş coğrafi işaretlerden biri değildir? A) Afyon kaymağı B) Antep fıstığı Kırşehir yoğurdu Finike portakalı E) Oltu taşı

ca ok k- Haritada işaretlenen illerimizin yoğun nüfuslanmasında etkili olan faktör aşağıdaki yerlerden hangisi ile benzerlik göstermektedir? A) Sibirya çevresi B) Kanada'nın kuzeyi Orta Doğu çevresi C) Büyük Sahra çevresi E) Batı Avrupa 4. Aşağıda nüfusu seyrek olan bölgeler ve seyrek olma sebep- Heri eslestirilmiştir. 1. Teke Platosu - Karstik arazi II. Biga Yarımadası - Ulaşım yollarına uzaklık III. Erzurum - Kars Bölümü - Yükselti IV. Menteşe Yöresi - İklim V. Tuz Gölü çevresi - Kuraklık Bu eşleştirmelerden hangisi yanlıştır? A) I B) II C) III D) IV E) V (111)

Etkinlik Aşağıdaki harita üzerinde numaralanmış yerleri inceleyiniz. Verilen soruları haritaya göre yanıtlayınız. KARADENİZ • XI GÜRCISTAN ANKARA my FGANISTAN III 0 MARMARA DENG II • V IV AKDENIZ 100 200 km VII VIII ERMENISTAN .IX IRAK VI SURIYE KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ Uke sinirlan GÜNEY KIBRIS RUM YONETIM Sorular 1. İklim koşullarından dolayı seyrek nüfuslu olan yerler nerelerdir? 2. İklim koşulları elverişli olduğu halde IV, VI ve XI numaralı yerler neden seyrek nüfusludur? 3. Hem iklim hem de yer şekillerinden dolayı seyrek nüfuslu olan yerler nerelerdir? 4. X numaralı yer engebeli olduğu hâlde neden sık nüfusludur? 5. Kaç numaralı yerde nüfus yoğunluğunun fazla olmasının en önemli nedeni sanayileşmedir? 6. Kaç numaralı yerlerde nüfus yoğunluğunun fazla olmasında tarım ve sanayileşme birlikte etkili olmuştur? 7. Seyrek nüfuslu yerler hangileridir? 8. Sık nüfuslu yerler hangileridir? NARCIVAN IRAN

36. Teknolojinin ve insan aklının rolü haricinde doğal sü- reçlerle oluşmuş, mal ve hizmet üretimi için gerekli olan kaynaklara doğal kaynak denir. Doğal kaynaklar yenilenebilir ve yenilenemeyen olmak üzere iki gruba ayrılır. Buna göre aşağıda görselleri verilen üretimler- den hangisinin elde edildiği doğal kaynak türü ispy diğerlerinden farklı grupta yer alır? A) B) C) E) D) Puan Ya-

7. Aşağıdaki tabloda Avrupa Kitası'ndaki bazı nehirler ve döküldükleri denizler verilmiştir. Nehir Döküldüğü Deniz Ren Kuzey Denizi Tuna Karadeniz Volga Hazar Denizi Po Adriyatik Denizi Bu nehirlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Ren Nehri'nin ağız kısmında haliç oluşumlarına rastlanabilir. B) Tuna Nehri iç denizlerden birine dökülmektedir. C) Ağız kısmındaki donlu gün sayısının en az olduğu nehir Po'dur. D) Nehirlerin tümünde hidroelektrik enerji potansiyeli yüksektir. E) Volga Nehri kapalı havza özelliği taşımaktadır.

10. Aşağıdaki haritada Türkiye'de seyrek nüfuslu beş yöre gösterilmiştir. Sinop Çanakkale Sivas 3 Muğla Hakkari Buna göre, yörelerin seyrek nüfuslanma nedenleriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Önemli bir boğaza sahip olmasına rağmen ulaşım yollarının uzağında kalması (Çanakkale) BL Yer yüzü şekillerinin engebeli, yükseltinin fazla olması ile karasal iklim koşullarının görülmesi (Hakkari) K İklim koşulları elverişli olduğu hâlde yer yüzü şekille- rinin engebeli olması (Muğla) D) Yağış yetersizliğinden dolayı kurak iklim koşullarının görülmesi (Sivas) Doğal limana ve elverişli iklim koşullarına sahip ol- masına rağmen iç kesimlerle ulaşımın güç olması (Sinop)

İki levha karşı karşıya gelip kenarları parçalandığında aşağıdaki dağlardan hangisi oluşur? A) Dome Mountains / Kubbe Dağları B) Fold Mountains / Kıvrımlı Dağlar C) Volcanic Mountains / Volkanik Dağlar D) Block Mountains / Blok Dağlar

13. 1980'li yıllarla birlikte değişen sosyal, siyasi ve ekonomik şart- lar nüfus artışına yönelik soruna farklı bir bakış açısı getirmiş- tir. Bu dönemde nüfus artış hızının yükselmesi ya da düşme- sinden çok nüfusun niteliğini iyileştirmeye yönelik planlama- lar yapılmıştır. Aşağıdakilerden hangisi, bu planlamaların başarıyla sonuç- landığının göstergesi değildir? A) Hastane ve okul sayısının artması B) Okul dersliklerindeki öğrenci sayısının azalmaya başlaması C) Kadınlarda eğitim seviyesinin yükselmesi D) Kırdan kente yapılan göçlerin artması E) Bebek ölüm oranının azalması

9. Bir ülkenin kendi sınırları içerisindeki her türlü mal ve hiz- met alım satımına iç ticaret denir. Ülkemizde iç ticaret hareketli bir yapıya sahiptir. Bu durum üzerinde hem doğal hem de beşeri unsurlar etkilidir. 12. Biri saha olar ların Buna göre, aşağıdakilerden hangisi ülkemizde iç tica- retin gelişmesinde etkili olan faktörlerden biri değildir? Ülke aşa A) Bölgelerde farklı tarımsal ürünlerin yetiştirilmesi B) Bölgeler arasında nüfus dağılımının farklı olması It Yüzey şekillerinin sade olması Dj Ulaşım ağının gelişmiş olması det Bölgelere göre sanayi kuruluşlarının farklı yoğunlukta olması E)

LC sig 7. IV Yukarıdaki haritada numaralanmış yerlerin seyrek nüfus- lanmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde yanlış eş- leştirilmiştir? A) 1 - Yağış miktarının az olması B) - Dağlık ve engebeli arazilerle kaplı olması C) III - Ulaşım ve ticaretin gelişmemiş olması D) IV - Karstik ve engebeli yapıda olması - E) V- Ortalama yükseltinin fazla olması PEGEMYAYINLARI

Sınırları tanımlı bir bölgede belirli bir zaman diliminde yaşa- yan insan sayısına nüfus denmektedir. Nüfus gücünün fark- li yöntemlerle tespiti yani nüfus sayımları milattan önceki yıl- lara dayanmakla birlikte modern anlamdaki ilk nüfus sayımı 1749'da, İsveç'te yapılmıştır. Günümüzdeki modern sayımların öncelikli hedefleri ara- sinda; 1, vergi verecek nüfusun tespit edilmesi, II. askere alınacakların belirlenmesi, IW. eğitsel ve sosyal durumun ortaya çıkarılması bilgilerinden hangilerinin tespitine yönelik bir uygulama bulunmamaktadır? A) I ve II C) Yalnız! B) II ve III E) Yalnız III D) Yalnız 11 SOSYAL BİLİMLER